De regelgeving voor het vervoer van gevaarlijke stoffen is constant in beweging. Elke twee jaar worden er op Europees niveau wijzigingen doorgevoerd in de complexe regelgeving; vanaf vrijdag 1 juli eindigt een overgangstermijn en gelden weer nieuwe regels. Pehr Teulings van de EVO zet de belangrijkste wijzigingen hier op een rij.
Dit jaar wijzigen onder andere de regels voor etikettering en vrijstellingen. Bovendien worden de opleidingseisen aangescherpt. Voor de betreffende bedrijven heeft dat ingrijpende gevolgen. De overgangsvoorschriften zijn vastgelegd in deel 1 in hoofdstuk 1.6 van het
ADR; voor specifieke onderwerpen kunnen specifieke overgangstermijnen gelden.
Dit artikel richt zich op het ADR (de wetgeving voor internationaal vervoer over de weg) omdat de meesten van u daar mee te maken zullen hebben.
De belangrijkste wijzigingen 2011
1. Nieuwe verantwoordelijkheden bij vervoer betrokken personenIn hoofdstuk 1.4 worden de verantwoordelijkheden van alle betrokkenen beschreven. Naast de afzender, de vervoerder en de geadresseerde betreft dit een niet
limitatieve (niet uitputtende) opsomming van betrokken ondernemingen.
In hoofdstuk 1.4 vinden een aantal redactionele aanpassingen plaats. Daarnaast worden een aantal verantwoordelijkheden verder uitgewerkt. De kern hiervan is dat elke partij zijn verantwoordelijkheden moet kennen en nemen en dat een opvolgende partij (bijvoorbeeld een handelsonderneming) zich niet zomaar kan verschuilen achter een producent/leverancier.
1.1.Geadresseerde
Zo mag een
geadresseerde die een container niet in ontvangst neemt omdat er gebreken zijn vastgesteld, een container alleen aan een vervoerder terug aanbieden als deze gebreken zijn opgelost. Hierbij treedt de geadresseerde feitelijk op als afzender en vervult hij diens verantwoordelijkheden. Vraag is of er na aanpassing dan nog redenen aanwezig zijn om de container verder nog te weigeren voor ontvangst.
1.2.Losser
In hoofdstuk 1.4 wordt een nieuwe subsectie toegevoegd die betrekking heeft op de
losser. Deze nieuwe partij (die in hoofdstuk 1.2 wordt gedefinieerd) wordt geïdentificeerd als een onderneming die een container, bulkcontainer, Multiple-Element Gas Container (MEGC), tankcontainer of afneembare tank van een voertuig lost. Deze losser wordt ook geïdentificeerd als de onderneming die de verpakte gevaarlijke stoffen uit of van een voertuig lost en als onderneming die gevaarlijke stoffen uit een tank of voertuig voor losgestort vervoer of een bulkcontainer lost.
De losser krijgt in een nieuwe subsectie 1.4.3.7 een aantal met name genoemde verantwoordelijkheden zoals een controleverplichting van vervoersdocumentatie en de te lossen gevaarlijke stoffen, het verwijderen van restanten van de vervoerde lading op of aan de container, tank of voertuig en het verwijderen van kenmerken en etikettering ter zake als er sprake is van een lege (gereinigde) container, tank of voertuig.
Indien de losser gebruik maakt van de diensten van andere partijen (zoals een reiniger of decontaminatiebedrijf) neemt hij de nodige maatregelen om ervoor te zorgen dat de voorschriften van het ADR in acht zijn genomen.
2. Etiket milieugevaarlijkIn 5.2.1.8.1 staan op dit moment de voorschriften voor het aanbrengen van het kenmerk (etiket) Milieugevaarlijke stoffen. Nieuw in die voorschriften is het verplicht aangeven in het vervoersdocument dat de stof als milieugevaarlijk wordt beschouwd. Deze verplichting geldt voor alle stoffen en voorwerpen van de gevarenklassen 1 tot en met 9 die als milieugevaarlijk worden beschouwd. De Engelse vertaling ‘
Environmentally hazardous' mag worden vervangen door de term ‘Marine Pollutant' als er tenminste sprake is van aansluitend vervoer over de zee. De toevoeging geldt overigens weer niet voor milieugevaarlijke stoffen UN 3077 en 3082 van de gevarenklasse 9, want uit de naam van deze stoffen blijkt voldoende dat deze als milieugevaarlijk worden beschouwd.
Het kenmerk zelf is in detail veranderd: er veranderde wat aan het visje, het boompje en het niveau van de horizon. Onder verwijzing naar onderwerp 1, dat betekent dus dat elke afzender en andere partners in de keten na zullen moeten gaan of de beschikbare informatie juist en volledig is. De door de producent opgestelde veiligheidsinformatiebladen moeten aanwezig zijn en goed bestudeerd worden zodat verpakkingen en etiketten waar nodig aangepast kunnen worden.
3. OpleidingseisenIn hoofdstuk 1.3 worden de opleidingseisen besproken waaraan personen moeten voldoen die bij het vervoer betrokken zijn, zoals personeel dat betrokken is bij het verpakken, beladen, opmaken van vervoersdocumenten. In de huidige voorschriften wordt gesproken van een verplichting dat personeel opgeleid moet worden.
3.1.Opleiden voor aanvang werkzaamheden
Deze tekst wordt echter aangescherpt door verplicht te stellen dat personeel opgeleid moet zijn
alvorens zij verantwoordelijkheden en taken uitvoeren met betrekking tot het vervoer van gevaarlijke stoffen. Dit was in de voorschriften van 2009 - 2011 nog niet het geval. In deze voorschriften was de tekst als volgt opgenomen: ‘De personen die werkzaam zijn bij de betrokkenen overeenkomstig hoofdstuk 1.4 en wier taken betrekking hebben op het vervoer van gevaarlijke goederen, moeten worden opgeleid, al naar gelang de eisen die het vervoer van gevaarlijke goederen aan hun verantwoordelijkheden en taken stelt.'
3.2.LQ en herhalingen
In de voorschriften is dat de opleidingseisen van 1.3 ook gaan gelden voor het personeel dat betrokken is bij het vervoer van gelimiteerde hoeveelheden. Dit was tot op heden nog niet het geval en is iets waar men alert op moet zijn!
Ook wordt verder ingezoomd op de herhaling van de training. Er moet namelijk meer rekening worden gehouden met veranderende voorschriften.
3.3.Bewaarplicht
Gegevens van de gevolgde opleiding moeten zowel door personeel als werkgever worden bewaard. Voor de werkgever geldt dat een bevoegde autoriteit een bewaartermijn zal vaststellen. Ditzelfde geldt ook voor de trainingseisen die zijn neergelegd in de beveiligingsvoorschriften in hoofdstuk 1.10. De betreffende gegevens dienen dus goed gedocumenteerd in de personeelsdossiers te worden opgenomen.
4. Wijzigingen in vrijstellingen
4.2.Opleidingseisen
Gevolg hiervan is onder andere dat met de nieuwe voorschriften voor gelimiteerde hoeveelheden ook de algemene opleidingsverplichting (de zogenaamde ‘awareness-training') is geïntroduceerd. Dat betekent dat met ingang van uiteindelijk 1 juli 2015 al het personeel dat betrokken is bij het vervoer van gevaarlijke stoffen een functie relevante opleiding volgens hoofdstuk 1.3 moet hebben gevolgd, ook al betreffen het alleen gelimiteerde hoeveelheden. Dit zal met name grote gevolgen hebben voor koeriersbedrijven, maar ook voor bedrijven die winkelketens bevoorraden zoals supermarkten en drogisterijketens. Die waren hier voorheen niet aan gebonden.
Ook andere voorschriften zoals het rookverbod van 7.5.9 zijn bij toepassing van de nieuwe voorschriften voor gelimiteerde hoeveelheden van kracht geworden.
4.3.Nieuw kenmerk
Bij de vaststelling van de nieuwe voorschriften wordt een nieuw kenmerk gelimiteerde hoeveelheden geïntroduceerd. Het nieuwe kenmerk bestaat uit een ruit waarin in de boven- en onderzijde zwarte vlakken zijn aangebracht.
4.4.Aangepaste overgangstermijn
Voor de nieuwe voorschriften voor gelimiteerde hoeveelheden gelden specifieke ruime overgangsvoorschriften. Tot en met 30 juni 2015 mogen de voorschriften van het ADR die van toepassing waren tot en met 31 december 2010 gebruikt worden!
5. Verandering in vrachtbrieven en bewaarplichtNieuw in de voorschriften is het verplicht aangeven in het vervoersdocument dat de stof als milieugevaarlijk wordt beschouwd. Deze verplichting geldt voor alle stoffen en voorwerpen van de gevarenklassen 1 tot en met 9 die als milieugevaarlijk worden beschouwd. De Engelse vertaling ‘Environmentally hazardous' mag worden vervangen door de term ‘Marine Pollutant' als er tenminste sprake is van aansluitend vervoer over de zee.
Daarnaast wordt een minimale bewaartermijn ingevoerd voor vervoersdocumenten. De bewaarplicht geldt voor de afzender en de vervoerder. Vervoersdocumenten, maar ook de additionele informatie, moeten tenminste 3 maanden worden bewaard. Overigens is het toegestaan om documenten elektronisch op te slaan, mits zij ook geprint kunnen worden.
6. Actuele gevarenkaartenIn de voorschriften van 2009 werd de nieuwe gevarenkaart geïntroduceerd. Nadat veel moeite is gestoken in het gebruik en de ter beschikkingstelling van het nieuwe model van de gevarenkaart, blijkt dat deze inhoudelijk weer gaat veranderen. Naast een aantal redactionele veranderingen in de gevarenkaart zelf, worden ook het kenmerk ‘milieugevaarlijk' en ‘verwarmde stoffen' toegevoegd. Zorg dat u de actuele kaarten in huis heeft. Haal ze van
de EVO-website of van de website van de United Nations.
Dezelfde eisen als tevoren gelden: vier bladzijden kleurenprint met voorgeschreven lay-out en zonder extra logo's en telefoonnummers.
De brand bij Chemie-Pack in Moerdijk
